5 kroków, które pozwolą ci uporządkować swoje finanse osobiste
Inflacja nie słabnie. Rosnące ceny coraz bardziej drenują nasze portfele. Tymczasem nadchodzi zima, której widmo straszy jeszcze większym pogorszeniem sytuacji materialnej Polaków. W obliczu kryzysu zapanowanie nad własnymi finansami osobistymi jest niezbędne, by łatwiej przetrwać zimę.
Juraj Hrbatý | Finanse osobiste | 30. listopada 2021
Narastający kryzys gospodarczy i zabójcza inflacja sprawiają, że nawet Ci, którzy do tej pory wydawali pieniądze lekką ręką, coraz baczniej przyglądają się każdemu złotemu. W tych trudnych czasach umiejętność obchodzenia się z pieniędzmi staje się szczególnie cenna. Jeśli już teraz możesz pochwalić się porządkiem w swoich finansach i świadomością własnego budżetu, gratuluję. Należysz do mniejszości, która nie pozostawia swojej (finansowej) przyszłości przypadkowi. Jeżeli jednak nie czujesz jeszcze, że masz swoje finanse pod kontrolą, dziś postaram się Ci pomóc.
Nikt nie jest najszczęśliwszy, gdy co miesiąc ledwo utrzymuje się z pensji i modli się, by nie zepsuła się lodówka, pralka czy samochód. Wiedząc, że masz pokryte wszystkie wydatki na następny okres i wystarczająco dużo pieniędzy na wypadek niespodziewanych wydarzeń, będziesz o wiele lepiej spać. Ten cel nie jest nierealny. Nawet pozornie niewielkie zmiany mogą ogromnie zmienić Twoje życie. Przyjrzyjmy się więc, jak możesz to zrobić.
1. Obserwuj swoje wydatki
Jeśli chcesz utrzymać porządek w swoich finansach osobistych, pierwszą rzeczą, którą powinieneś zrobić, jest śledzenie, ile wydajesz i na co. W pierwszej fazie postaraj się więc prowadzić uczciwy rejestr wszystkich swoich wydatków przez co najmniej jeden lub dwa miesiące. Zdziwisz się, gdzie i w jakich kwotach trafiają niepotrzebnie Twoje pieniądze.
Nie martw się, nie potrzebujesz już do tego ołówka i papieru. Czasy poszły do przodu, więc jeśli wszystkie wydatki opłacałeś kartą lub przelewem, w śledzeniu wydatków możesz polegać na wyciągu z bankowości elektronicznej swojego banku. Może również pomóc Ci w tym aplikacja mobilna, na przykład Finbot, który dla wszystkich klientów Finax dostępny jest za darmo.
Chcesz zajrzeć w przyszłość?
Zacznij już dziś.
Następnie podziel swoje wydatki na wydatki stałe, które powtarzają się co miesiąc i na których wysokość nie możesz znacząco wpłynąć (np. rata kredytu, czynsz, rachunki za media itp.) oraz wydatki zmienne, których wysokość może się wahać z miesiąca na miesiąc (żywność, artykuły spożywcze, ubrania, hobby itp.)
Oblicz też swój całkowity miesięczny dochód. Oprócz wypłaty, uwzględnij także ewentualne inne źródła, np. dochody z wynajmu. Zsumowanie wszystkich swoich dochodów da Ci stronę dochodową Twojego osobistego budżetu. Jeśli nie zamierzasz żyć na kredyt, to właśnie poznałeś maksymalną granicę swoich wydatków.
2. Jasno określ swoje priorytety
Przejrzyj każdy wydatek pozycja po pozycji i zastanów się, czy nie warto go zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować. Na pewno znajdziesz wydatki, bez których jakość Twojego życia się nie zmieni. Jeśli masz pożyczki z oprocentowaniem wyższym niż 5%, rozważ ich konsolidację lub wcześniejszą spłatę.
Prawdopodobnie znacznie więcej swobody znajdziesz w kategorii wydatków zmiennych, poświęć im zatem więcej czasu. Jeśli zaskoczy Cię, że w ciągu miesiąca wydajesz kilkadziesiąt czy nawet kilkaset złotych na rzeczy, które nie są Ci potrzebne, pomyśl, jak możesz wykorzystać te pieniądze lepiej.
Jeśli nie odkładasz jeszcze regularnie pieniędzy na przyszłość, wygospodaruj na to środki w swoim budżecie. Nawet kosztem ograniczenia wydatków w innych obszarach.
Jeśli uda Ci się zmniejszyć swoje miesięczne wydatki o 320 złotych i zdecydujesz się zainwestować tę kwotę, za 20 lat będziesz miał około 181 164 złotych. Po 30 latach 320 złotych, które regularnie inwestujesz co miesiąc, zyska wartość około 447 044 złotych. To niezły wynik jak na oszczędzanie niecałych 12 złotych dziennie, prawda?
Spróbuj spojrzeć na wszystkie swoje wydatki przez ten pryzmat. Cięcia budżetowe nie zawsze muszą być bolesne. Jeśli wydajesz teraz każdego miesiąca 300 złotych na jedzenie na mieście, możesz znacznie zmniejszyć tę kwotę i nadal być z tego zadowolonym, częściej zapraszając znajomych do siebie.
3. Zautomatyzuj, ile możesz
Kiedy już zrobisz porządek, ustal zasady, dzięki którym Twój porządek będzie trwały. Nie polegaj na pamięci. Najlepiej ustaw polecenia zapłaty lub zlecenia stałe dla regularnie powtarzających się płatności, takich jak przelewy na konta oszczędnościowe i inwestycyjne, opłaty za media, internet czy abonamenty.
Regularne płatności uwolnią Cię od ciągłego przewartościowywania (lub ignorowania) Twoich finansowych zobowiązań i celów. Nie sądzę, by komukolwiek sprawiało przyjemność comiesięczne rozmyślanie nad tym, czy stać go na spłatę wszystkich rat kredytu, ile pieniędzy faktycznie musi odłożyć na przyszłość i czy zostanie mu coś na przeżycie do następnej wypłaty.
4. Zacznij oszczędzać i inwestować
Jeśli na koniec miesiąca nie zostały Ci żadne wolne środki, prześlij pieniądze na konto oszczędnościowe lub inwestycyjne zaraz po otrzymaniu wypłaty. Z czasem nauczysz się z łatwością żyć z tego, co zostaje. Najczęściej to kwestia priorytetów i przyzwyczajenia.
Jeśli jeszcze nie zbudowałeś rezerwy finansowej, najlepiej pokrywającej co najmniej 6 miesięcy wydatków, niech będzie to Twój pierwszy krok. Bez rezerwy finansowej nawet drobna sytuacja kryzysowa (krótkotrwała utrata dochodu, awaria samochodu itp.) może być dla Ciebie nie lada problemem. W następnej kolejności zacznij inwestować, aby zapewnić sobie wyższą emeryturę na starość lub osiągnąć inne cele, takie jak zakup nieruchomości, budowanie majątku czy zabezpieczenie przyszłości swoich dzieci.
Bankowe konta oszczędnościowe również mogą dobrze służyć Ci do finansowania celów krótkoterminowych. Jeśli, na przykład, masz do opłacenia większą rzecz za pół roku (np. zakup prezentów na Boże Narodzenie lub letnie wakacje), najlepiej jest oszczędzać potrzebne pieniądze stopniowo, z dużym wyprzedzeniem.
Nie licz jednak na to, że oszczędzając w ten sposób Twoje pieniądze zyskają na wartości. Oprocentowanie w bankach jest na ogół niewielkie, a konta oszczędnościowe pozwalają jedynie oddzielić swoje pieniądze od bieżących środków. Dzięki temu, gdy spojrzysz na bieżący stan swojego rachunku, nie będziesz miał fałszywego poczucia, że możesz sobie pozwolić więcej niż w rzeczywistości.
5. Regularnie przeglądaj swój budżet
Proces budżetowania pomoże Ci sprecyzować Twoje priorytety finansowe i życiowe. Te jednak z czasem zmieniają się, więc nawet dobrze ustalony budżet prędzej czy później trzeba będzie dostosować do nowej sytuacji.
Zmiany w dochodach, wydatkach, potrzebach i celach oznaczają konieczność ponownego przejścia przez cały proces. Z własnego doświadczenia mogę jednak zapewnić, że za drugim razem będzie znacznie łatwiej i przyjemniej.